ساپورت تاسیسات از جمله تجهیزات رایج در صنایع است که به واسطه قابلیت ها و ویژگی هایی که دارد، روز به روز به دامنه کاربرد آن افزوده می شود. این تجهیزات ضمن ایجاد مسیرهای لوله کشی و کانال کشی، هزینه های ناشی از تعمیرات و اجرای آن ها را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
ساپورت تاسیسات از جمله لوازم جانبی پر کاربردی است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این دسته از تجهیزات صنعتی وظیفه دارند تا لوله ها و کانال های موجود در تاسیسات را به دیواره و یا سقف متصل کرده و مانع از افتادن آن ها شوند. در گذشته اکثر مسیرهای لوله کشی و سینی کشی ساختمان ها و صنایع از روی زمین و به صورت دفنی اجرا می شد.
این امر نه تنها روند لوله کشی و اجرای تاسیسات را با مشکل روبرو می کرد بلکه هزینه های ناشی از تعمیرات تاسیسات را افزایش می داد. اما امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و نیز تغییر استانداردهای موجود، مسیر لوله کشی اکثر تاسیسات، به خصوص تاسیسات برقی ساختمان ها در ارتفاع و در زیر سقف است. تا به این واسطه امکان تعویض و تعمیر لوله های موجود در تاسیسات برقی صنایع و ساختمان ها به راحتی امکان پذیر باشد.
به طور کلی استفاده از ساپورت تاسیسات سبب می شود تا روند نصب و اجرای تاسیسات ساختمان ها به ویژه اجرای مسیرهای لوله کشی، با سرعت بیشتری به انجام برسد. از طرفی استفاده از ساپورت های با کیفیت سبب می شود تا لوله های تاسیسات به راحتی قابل تعویض و تعمیر باشند. به این ترتیب هزینه های ناشی از تعمیرات تاسیسات صنایع به طور قابل توجهی کاهش پیدا می کند. عمدتا نگهدارنده های تاسیساتی با توجه به طراحی به خصوصی که دارند در اکثر صنایع قابل استفاده هستند.
به طور کلی عوامل بسیار متنوعی در طراحی نگهدارنده های تاسیساتی تاثیر گذار هستند. هر یک از این عوامل در کاربرد و نحوه استفاده از ساپورت تاسیسات اثر دارد. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عمدتا در طراحی و تولید لوله ها و تجهیزات به کار گرفته شده در تاسیسات صنایع، از استانداردهای به خصوصی استفاده شده است. بر اساس این استاندارد ها هر یک از لوله ها سایز های متفاوتی دارند. به این ترتیب به منظور نگهداری لوله ها باید ساپورت هایی با ابعاد و اندازه های متناسب با سایز لوله ها طراحی و تولید گردد.
به طور کلی ماده به کار رفته در ساختار ساپورت تاسیسات باید به گونه ای انتخاب شود که توانایی لازم را در تحمل وزن لوله داشته باشد. در صورتی که وزن لوله بیش از حد توان و ظرفیت ساپورت باشد، ساپورت بعد از مدتی دچار آسیب شده و مسیرهای لوله کشی را با مشکل مواجه می کند. به همین منظور عمدتا در فرآیند تولید نگهدارنده لوله تاسیسات از ورق های فولادی استفاده می شود.
از جمله عوامل موثر در طراحی ساپورت تاسیسات می توان به رطوبت موجود در محیط اشاره کرد. به طور کلی علاوه بر آنکه ساپورت تاسیسات باید از استحکام بسیار بالایی برخوردار باشد، باید در برابر رطوبت موجود در محیط نیز از خود مقاومت خوبی را از خود نشان دهد. این امر سبب می شود تا حد زیادی طول عمر تجهیزات با کار رفته در تاسیسات افزایش پیدا کند. به همین منظور عمدتا در سطح فولاد استفاده شده در نگهدارنده تاسیسات پوشش از فلز روی قرار داده می شود.
به طور کلی ارتعاشات و لرزش های موجود در تاسیسات سبب می شود تا در اثر وجود بار های دینامیکی، طول عمر ساپورت تاسیسات به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند. به همین منظور عمدتا در ساپورت های مورد استفاده از روکش های پلاستیکی استفاده می شود تا ضمن دمپ ارتعاشات به وجود آمده از ساپورت در برابر رطوبت محافظت کند.
عمدتا به منظور تولیدنگهدارنده ، از فرآیند آبکاری گرم استفاده می شود. در این فرآیند حمامی از فلز روی مذاب در دمای ۴۵۰ درجه سانتی گراد تهیه شده و ساپورت ها در مدت زمان محدودی درون آن غوطه ور می شوند. به علت دمای بالای حوضچه، پیوند اتم های سطح فولاد شکسته شده و اتم های فلز روی جایگزین آن ها می شوند. به این ترتیب پوششی از فلز روی بر سطح ساپورت تاسیسات قرار می گیرد.
به طور کلی استانداردهای متفاوتی در زمینه طراحی و تولید ساپورت تاسیسات وجود دارد. در این استاندارد ها تمامی عوامل موثر بر طول عمر نگهدارنده ها از جمله رطوبت، دمای محیط، شرایط آب و هوایی، محل نصب و قرارگیری ساپورت و بسیاری از عوامل دیگر را در نظر گرفته شده است. تا به این ترتیب ساپورت های تولید شده از کیفیت و طول عمر بالایی برخوردار باشد. از جمله این استانداردها و آیین نامه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
در استاندارد BS نحوه استفاده از ساپورت تاسیساتی ذکر شده و در استاندارد NFPA13 نحوه طراحی، ساخت تجهیزات نکاتی مطرح شده است. در استاندارد NFPA13 علاوه بر موارد ذکر شده، در ارتباط با تجهیزات به کار رفته در تاسیسات و نیز بست های اسپرینکلر نیز مطالب متنوعی عنوان شده است.
این نوع از ساپورت های تاسیسات صنایع و ساختمان ها عمدتا از طریق جوشکاری ایجاد شده و مسیر لازم را برای اجرای کانال کشی و لوله کشی فراهم می کنند. عمدتا در ساختار این دسته از تجهیزات صنعتی از میلگرد، نبشی و … استفاده می شود.
ساپورت تاسیسات پیش ساخته و یا مدولار از دیگر ساپورت های پر کاربرد در صنایع است. این ساپورت از قبل در ابعاد و اندازه های متناسب با سایز کانال ها و لوله های تاسیسات تولید شده و از طریق پیچ و مهره به آن ها متصل می شوند. به طور کلی عملیات تعمیر و نگهداری این نوع از ساپورت تاسیسات نسبت به سایر ساپورت های دیگر راحت تر و سریع انجام می پذیرد. چرا که برای تعویض یا تعمیر مسیرها تنها کافی است پیچ و مهره ها باز شده و کانال ها و لوله ها از ساپورت جدا شوند. به طور کلی به دلیل کاهش سرعت اجرای تاسیسات، افزایش مقاومت ساپورت تاسیسات، قابلیت تنظیم ساپورت و قابلیت مونتاژ مجدد، عموما از ساپورت مدولار در تاسیسات استفاده می شود.